Европын гурав дахь том хувцас нийлүүлэгч Турк улс нь засгийн газар нэхмэлийн импортын татвар, тэр дундаа түүхий эдэд ногдуулах татварыг нэмэгдүүлсний дараа үйлдвэрлэлийн өртөг өндөр, Азийн өрсөлдөгчдөөсөө хойш унах эрсдэлтэй тулгарч байна.

Хувцасны салбарын оролцогч талууд шинэ татвар нь Туркийн хамгийн том ажил олгогчдын нэг бөгөөд H&M, Mango, Adidas, Puma, Inditex зэрэг Европын хүнд жинтэй брэндүүдийг нийлүүлдэг салбарыг шахаж байна гэж үзэж байна.Импортын өртөг нэмэгдэж, Туркийн үйлдвэрлэгчид Бангладеш, Вьетнам зэрэг өрсөлдөгчдийнхөө зах зээлд эзлэх хувийг алдаж байгаа тул Туркт ажилчдаа цомхотгохыг тэд анхааруулав.

Техникийн хувьд экспортлогчид татвараас чөлөөлөгдөх хүсэлт гаргаж болох ч энэ систем нь зардал ихтэй, цаг хугацаа их шаарддаг тул олон компанид бодит байдал дээр ажиллахгүй байгааг салбарынхан хэлж байна.Шинэ татвар ногдуулахаас өмнө ч экспортлогчид лирийн ханш хэт өндөр үнэлэгдсэн гэж үзэн, мөн инфляцийн дунд хүүгээ бууруулах талаар Турк улс олон жил үргэлжилсэн туршилтын үр дагавраас үүдэн инфляци огцом өсч, эрэлт суларч, ашгийн хэмжээ буурсантай энэ салбар аль хэдийн тэмцэж байсан.

Туркийн экспортлогчид загварын брэндүүд үнийн өсөлтийг 20 хүртэл хувиар тэсвэрлэх чадвартай ч үнэ өсөх нь зах зээлд алдагдалд орно гэж мэдэгджээ.

Европ болон АНУ-ын зах зээлд эмэгтэйчүүдийн хувцас үйлдвэрлэдэг нэг компани шинэ тариф нь 10 долларын үнэтэй цамцны үнийг 50 центээс илүүгүй өсгөнө гэж мэдэгджээ.Тэрээр үйлчлүүлэгчдээ алдахгүй гэж найдаж байгаа ч энэхүү өөрчлөлт нь Туркийн хувцасны үйлдвэрлэлийг бөөнөөр үйлдвэрлэхээс нэмүү өртөг шингээх хэрэгцээг улам бататгаж байна гэжээ.Харин Туркийн ханган нийлүүлэгчид Бангладеш юм уу Вьетнамтай 3 долларын подволкны төлөө өрсөлдөхийг шаардах юм бол тэд алдах болно.

Турк улс өнгөрсөн онд 10.4 тэрбум долларын нэхмэл бүтээгдэхүүн, 21.2 тэрбум долларын хувцас экспортолсон нь дэлхийн тав, зургаа дахь том экспортлогч болсон.Энэ нь Европын хувцас, нэхмэлийн холбооны (Euratex) мэдээлснээр хөрш зэргэлдээ ЕХ-ны хоёр дахь том нэхмэл эдлэл, гурав дахь том хувцас нийлүүлэгч юм.

Европын зах зээлд эзлэх хувь нь 2021 онд 13.8% байсан бол өнгөрсөн онд 12.7% болж буурсан. Нэхмэл болон хувцасны экспорт энэ оны 10-р сар хүртэл 8 гаруй хувиар буурч, нийт экспортын үзүүлэлт хэвийн байгааг салбарын мэдээллээс харж болно.

Нэхмэлийн үйлдвэрт бүртгэлтэй ажилчдын тоо наймдугаар сарын байдлаар 15 хувиар буурсан байна.Өнгөрсөн сард түүний хүчин чадлын ашиглалт 71% байсан бол нийт үйлдвэрлэлийн салбарынх 77% байсан бөгөөд олон утас үйлдвэрлэгчид 50% -ийн хүчин чадалтай ажиллаж байгааг салбарын албаны хүмүүс мэдэгдэв.

Лирийн ханш энэ онд 35%, таван жилийн дотор 80% унасан байна.Гэвч экспортлогчдын үзэж байгаагаар лирийн ханш өдгөө 61%-иас дээш байгаа бөгөөд өнгөрсөн онд 85%-д хүрсэн инфляцийг илүү сайн тусгах үүднээс лирийн ханш цаашид сулрах ёстой.

Энэ он гарсаар нэхмэл, оёдлын салбарт 170 мянган ажлын байр цомхотголд орсон талаар салбарын удирдлагууд мэдэгдлээ.Мөнгө чангаруулах нь хэт халсан эдийн засгийг хөргөж байгаа тул оны эцэс гэхэд 200 мянгад хүрэх төлөвтэй байна.